دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

برخى از عالمان گمنام (یا منسوب به) نیریز
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » برخی از عالمان گمنام یا منسوب به نیریز »
     1ـ ابومنصور نیریزى: ریاضى‏دانِ نیریزى که اثرى با عنوانِ فى استخراج کمیت الاجرام المختلطه، از او در کتابخانه گتا موجود است . استاد قربانى احتمال داده که این ابومنصور همانابوالعباس نیریزى باشد .     2ـ فخرالدین عبدالصمد نیریزى: آقاى رکن ‏الدین همایون فرخ در کتاب حافظ خراباتى، بدون ارائه هیچ مأخذى، وى را استاد حافظ دانسته و این بیت حافظ را در شأن او گفته است: شد لشکر غم بى‏ عدد از بخت مى‏ خواهم مدد        ...

یادی از خانه‌ی شیخ‌الاسلام شهاب نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 شیخ‌الاسلامِ آوازه‌مند نی‌ریز،‌ سید اشرف متخلص به شهاب، از یادمان‌های فرسوده و فراموش‌شده اوست. این خانه در محله‌ی بازار و در کوچه‌ای که تا دو سه دهه پیش کوچه‌ی شیخ‌الاسلامی نام داشت، واقع بوده است. بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ و معماری و نی‌ریز در همین کوچه نوشته‌شده است. در این کوچه‌ی خلوتِ خاموش، خانه‌ی مشیرالدیوان و خانه شیخ‌الاسلام روبروی هم ‌ واقع بوده‌اند که یکی نماینده‌ی دین و دیگری نماینده‌ی حکومت بوده است. خانه‌ی شیخ‌الاسلام شهاب و خانه‌ی...

شرح احوال سید یوسف حسینى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید یوسف حسینی نیریزی(فرزند سید نورالدین) »
سید یوسف حسینی نی‌ریزی، فرزند سید نورالدین حسینی، از ساداتِ خاندانِ سید جلال‌الدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطب‌الدین محمد نی‌ریزی که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری می‌زیسته است. او از خوشنویسان و دانشمندانِ عصر خود و برادرِ کوچک‌تر میر شهاب‌الدین نی‌ریزی بود. سید یوسف در نی‌ریز در خانواده‌ای اهل علم و هنر و عرفان دیده به جهان گشود و پس از کسب تحصیلات مقدماتی، برای تکمیل اندوخته‌های خود رهسپار شیراز شد و در مدرسه حکیم به فراگیری...

مدیحه‌ در مورد خانم نزهت الملوک نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. دکتر مختار کمیلی متن آن را از روی رونوشت مرحوم سید حسن فقیه، تصحیح نموده است. شماره‌های پانوشت ۱-۴ مربوط به متن مقاله بوده و در همان‌جا آمده‌اند. مدیحه‌ای از مرحوم شیخ‌الاسلام سید اشرف نی‌ریزی از [ظ: در مورد] سرکار علیه خانم نزهت الملوک نی‌ریزی حضرت نزهت‌الملوک (۵) ای رشک ماه و آفتاب آفتاب و ماه رفت از رأی و رؤیت در حجاب در حریم احترامت، لنگ پای آسمان در خیام احتشامت، بسته چشم آفتاب ماهِ...

چند غزل تازه از ساکت نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نی‌ریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نی‌ریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نی‌ریزِ عهدِ قاجار، به گواهی  گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بوده‌اند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوان‌ها یا از بین رفته‌اند و یا به‌احتمال اندک، در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور، غبار فراموشی بر...

شرح احوال و زندگانی نورالدین حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین حسینی نیریزی معروف به میرزابزرگ(فرزند شهاب الدین احمد) »
نورالدین فرزند شهاب‌الدین احمد، ملقب به میرزا بزرگ، از خوشنویسانِ قلمِ نسخ که در سده ۱۳ ه. ق. در نیریز می‌زیسته است. او از خاندانِ معروف سید جلال‌الدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطب‌الدین نیریزی و پدرِ میر شهاب‌الدین نیریزی، حکیم و فیلسوف سده ۱۳ و ۱۴ ه. ق. است. شرح احوالِ بزرگانِ این خاندان و نیز میر شهاب‌الدین نریزی در فصل نخست گذشت. ظاهراً سید نورالدین تا آخر عمر در زادگاه خود به سر برد و سرانجام در همان‌جا در ماه شوّال ۱۳۱۳...

شرح احوال و زندگانى ابواسحاق نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابواسحاق نیریزی(محمد بن عبدالله) »
      ابواسحاق محمد فرزندِ عبداللّه شبانکاره‏اى نیریزى، عالم، حکیم و قاضى فارس در سده 9 ه . ق. بود.      از شرح احوال و زندگانى او چیزى دانسته نیست. مرحوم استاد دانش پژوه در مقاله ‏اى تحت عنوانِ «آثار عماد الدین محمود شیرازى» که در مجموعه مقالاتِ نخستین کنگره تحقیقات ایرانى به چاپ رسیده، از او یاد کرده و گفته است: «در صفحه عنوان الاوسط الکبیر فارابى نسخه شماره 1583  کتابخانه ملک مورخ 1020 از ابواسحاق محمد بن عبداللّه نیریزى...

معرفی میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) »
 میرزا احمد فرزند  شمس ‏الدین محمد، معروف به میرزا احمد نیریزى یا میراحمد نیریزى، تواناترین و نامدارترین خوشنویس قلم نسخ ایران که در اواخر دوره صفویه مى‏زیسته است.      او را «استاد الاساتید» ، «اعجوبه زمان»، و «نادره دوران»  خوانده و آخرین کسى دانسته ‏اند که در ایران در خط نسخ ید بیضا مى‏ نموده و پس از او در حسن خط نسخ تاکنون کسى به میدان اشتهار پا ننهاده است . با وجود شهرت فراگیر میرزا احمد -...

قصیده انوار الو لایه (اثر سید قطب‌الدین محمد حسینی نی‌ریزی) (۲)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 انوارالولایه: قصیده ‏اى است عربى ملقّب به «مصباح الولایه» و «بحر المناقب» شاملِ حدودِ پنج هزار و دویست بیت ـ یا به گفته آقاى خاورى، چهار هزار و صد و شصت و هفت بیت  ـ در بحر رجز . چنانکه آقاى خواجوى گفته، قطب‏ الدین این منظومه را در جوابِ مسأله‏اى که دو نفر از مریدان درباره شرح حدیث عمران صابى از او پرسیدند، سروده است .     مرحوم دکتر خاورى هر چند نامِ اصلىِ کتاب را به دست...

نمونه نسخه رساله در تحقیق محکوم علیه بودن حرف(ابواسحاق نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابواسحاق نیریزی(محمد بن عبدالله) »
    ...